Son yıllarda artan pistte çarpışma tehlikeleri, havacılıkta yeni güvenlik teknolojilerine olan ilgiyi artırıyor. Honeywell’in geliştirdiği SURF-A (Surface Alert) sistemi, pilotları “Trafik pistte!” uyarısıyla saniyeler öncesinden bilgilendirerek olası kazaları engellemeyi hedefliyor.
Bu teknoloji, geçtiğimiz yıl Tokyo Haneda Havalimanı’ndaki kaza ve Chicago Midway’deki çarpışma tehlikesi gibi olayların ardından dikkat çekti. Southwest Airlines, bu sistemi kullanmaya başlayan ilk şirketlerden biri oldu ve güvenlik performansında ciddi iyileşme sağlandığını açıkladı.
ICAO verilerine göre 2019-2023 arasında küresel kazaların %42’si pist kaynaklıydı. ABD’de ise FAA, yalnızca 2024’te günde ortalama beş pist ihlali kaydetti. Uzmanlar, kokpite doğrudan sesli ve görsel uyarılar gönderen bu teknolojinin, geleneksel hava trafik kontrol sistemlerine kıyasla ekstra bir güvenlik katmanı sunduğunu vurguluyor.
Ancak yüksek maliyetler hâlâ büyük bir engel. Sistemin uçak başına “on binlerce dolar” seviyesinde olduğu ve özellikle eski uçak filolarında retrofiti zorlaştırdığı belirtiliyor. Buna rağmen, uzmanlar maliyetin yolcu başına “bir kuruşun altında” kaldığını ve güvenlik için son derece maliyet-etkin bir çözüm sunduğunu savunuyor.
Airbus ve Boeing’in de benzer çözümler üzerinde çalıştığı biliniyor. Uzmanlar, regülasyonlarla zorunlu hale getirilmediği sürece havayollarının bu sisteme geçişte yavaş davranabileceğini belirtiyor.
