Çin yuanı, ticaret savaşları, zayıf büyüme, düşük faizler ve yabancı yatırım gerilemesine rağmen 2020’den bu yana en güçlü yıllık performansına doğru ilerliyor. Analistler, bu istikrarlı yükselişin Pekin’in yuanın küresel kullanımını artırma hedefini yeniden canlandırdığına işaret ettiğini belirtiyor.
Halk Bankası (PBOC) para birimini sıkı bir bant içinde yönetiyor ve bu yıl yuanın güçlenmesine dair strateji hakkında yorum yapmadı. Ancak piyasalar, sürecin yönünü net görüyor: 2018’de ABD ticaret baskısıyla %5 değer kaybeden yuan, 2025’te dolara karşı yaklaşık %3 güçlendi. Bu yükseliş, aylar boyunca PBOC’nin her sabah belirlediği güçlü kur ayarlamaları ve devlet bankalarının düzenli dolar işlemleriyle desteklendi.
Pantheon Macroeconomics’ten Kelvin Lam, “ABD’nin artan ticari adımlarına rağmen yuan beklenenden daha güçlü. Çin, tıpkı 1998 Asya Krizi’nde olduğu gibi istikrarlı bir yuan imajını öne çıkarmak istiyor” değerlendirmesinde bulundu.
PBOC’nin güçlü yönlendirmesi
Kasım ayından bu yana beklenenden yüksek açıklanan günlük kur sabitlemeleri, Çin’in zayıf ekonomik verileriyle yan yana geldiğinde dikkat çekiyor. Faizler dolar karşısında düşük; büyüme ise zayıf tüketim ve yılın ilk on ayında 281 milyar dolarlık sermaye çıkışı nedeniyle baskı altında.
Buna karşın, ekim ayında yayımlanan 15. Beş Yıllık Plan’da, yıllardır kullanılan “ihtiyatlı bir şekilde” ifadesinin çıkarılması, Pekin’in yuanın küreselleşmesine verdiği önemin arttığını ortaya koyuyor. Societe Generale’den Kiyong Seong, “Dalgalı küresel ortamda güçlü ve istikrarlı bir yuan göstermek, para biriminin uluslararasılaşması için önemli bir zemin oluşturuyor” dedi.
7 eşiği ve ötesi
Piyasada en etkin unsurun PBOC olduğu görüşü hâkim. Goldman Sachs, ekonomik ve siyasi nedenlerle yuanın uluslararasılaşmasının hızlanacağını belirterek, dolar/yuan kurunun yıl sonunda 7 seviyesine, 12 ay içinde ise 6,85’e gerilemesini bekliyor. Yuan haftanın ilk işlem gününde 7,1068 seviyesinde işlem gördü.
Uluslararası kullanım da artıyor. Bank for International Settlements verilerine göre, dolar/yuan çiftindeki günlük işlem hacmi 2022’ye göre neredeyse %60 artarak 781 milyar dolara ulaştı.
Değer saklama aracı olarak güven arayışı
Öte yandan, piyasadaki düşük oynaklıkta devlet bankalarının düzenli yuan satışlarının rol oynadığı ifade ediliyor. Bu müdahaleler, USD/CNY çiftinde üç aylık gerçekleşen volatiliteyi son on yılın dip seviyelerinde tutarken, ihracatçıların bankalarda tuttuğu yaklaşık 1 trilyon dolarlık mevduatlarını kademeli olarak bozmaya teşvik ediyor.
Buna rağmen yuanın gücü tüm para birimlerine karşı eşit değil; euro karşısında yıl boyunca %7,7 değer kaybetti. Ayrıca sermaye hareketlerindeki kontrol devam ettiği sürece para biriminin geniş ölçekli küreselleşmesinin zor olacağı belirtiliyor.
Standard Chartered başekonomisti Shuang Ding, “Hükümetin kontrollü ama istikrarlı bir değer artışına izin veren yaklaşımı, yuanın güvenilir bir değer saklama aracı olarak görülmesini destekliyor” dedi.
