ABD imalat sektörü, ithalat tarifelerinin yarattığı baskı ve zayıf sipariş akışı nedeniyle kasım ayında üst üste dokuzuncu kez daraldı. Institute for Supply Management (ISM) verilerine göre imalat PMI endeksi ekimdeki 48,7’den 48,2’ye gerileyerek sektörün hâlâ kontraksiyon bölgesinde olduğunu gösterdi.
Tarifeler işten çıkarmaları ve maliyetleri artırıyor
Soru ankete katılan bazı ulaştırma ekipmanı üreticileri, Başkan Donald Trump’ın uyguladığı kapsamlı gümrük vergilerinin kalıcı bir etki yarattığını belirterek işten çıkarmalara ve üretimin bir kısmının yurt dışına kaydırılmasına başladıklarını bildirdi. Trump yönetimi, mayıs ayında araç ve yedek parça ithalatına yıllık 460 milyar dolardan fazla ürünü kapsayan %25 gümrük tarifesi getirmiş, ardından bazı ülkelere yönelik indirimlere gitmişti. 1 Kasım’da ise orta ve ağır hizmet tipi kamyon ve parçalara yönelik yeni bir %25’lik tarife yürürlüğe girdi.
Santander ABD Başekonomisti Stephen Stanley, “İmalat sektörü öngörülemez tarife ortamı tarafından baskılanmaya devam ediyor” değerlendirmesinde bulundu.
Siparişler zayıf, dört sektörde sınırlı büyüme
ISM verileri, yeni sipariş endeksinin kasımda 47,4’e gerileyerek son 10 ayın dokuzunda küçüldüğünü ortaya koydu. Bilgisayar-elektronik, makine ve iki farklı sektör dışında büyüme görülmedi. Ağaç ürünleri, ulaştırma ekipmanları ve tekstil de dahil birçok alanda üretim daralmaya devam etti.
Bazı kimya üreticileri, “tarifeler ve ekonomik belirsizlik inşaat sektöründe kullanılan yapıştırıcı ve sızdırmazlık ürünlerine talebi baskılıyor” derken, metal ürün imalatçıları tedarik sürelerinin uzadığını aktardı. Elektrikli ekipman üreticileri ise “ticaret karmaşasından” şikâyet etti.
Girdi maliyetleri yükseliyor, enflasyon baskısı sürebilir
Tüm zayıf talep sinyallerine rağmen üreticilerin girdi maliyetleri kasımda arttı. ISM’nin fiyat endeksi 58,0’dan 58,5’e yükselerek enflasyonist baskıların sürebileceğine işaret etti. Nationwide ekonomisti Oren Klachkin, “Bu, mal fiyatlarında yukarı yönlü risklerin sürdüğünü gösteriyor” dedi.
“İmalat sektörü hasta”
High Frequency Economics Başekonomisti Carl Weinberg, tarife politikasının beklenen canlanmayı sağlamadığını belirterek, “İmalat sektörü hasta” yorumunu yaptı. ISM’nin istihdam endeksi ise aralıksız onuncu ayda da daralarak şirketlerin işe alım yerine “kadro yönetimine” odaklandığını ortaya koydu.
Federal Açık Piyasa Komitesi gelecek hafta faiz kararını açıklayacak. Komite üyelerinin önemli bir kısmı faiz indirimlerine devam edilmesine karşı çıkarken, bazı yöneticiler ise yeni indirimleri destekliyor. ABD imalatında süren durgunluk, karar alma sürecini daha da kritik hale getiriyor.
