ABD’li bir yetkili, Temmuz ayında varılan ABD–Endonezya ticaret anlaşmasının Jakarta’nın bazı taahhütlerinden geri adım atması nedeniyle çökme riskiyle karşı karşıya olduğunu açıkladı. Yetkili, “Temmuz’da üzerinde anlaştığımız konulardan geri dönüyorlar” diyerek, ayrıntı vermeden Endonezya’nın hangi maddeleri sorguladığını belirtmedi.
Endonezya Ekonomik İşler Bakanlığı Sözcüsü Haryo Limanseto, görüşmelerin hala sürdüğünü ve müzakerelerde “belirgin bir sorun bulunmadığını” söyledi. Limanseto, “Müzakere sürecindeki değişkenlik normaldir. Her iki taraf için de faydalı bir anlaşmaya en kısa sürede ulaşmayı umuyoruz” dedi.
Çarşamba günü bir hükümet kaynağı, anlaşmanın tamamlanabilmesi için metin uyumlaştırmasının gerektiğini ifade etti.
Temmuz ayında açıklanan anlaşma kapsamında Endonezya, ABD mallarının %99’undan fazlasında gümrük vergilerini kaldırmayı ve tüm tarife dışı engelleri sonlandırmayı kabul etmişti. ABD ise Endonezya ürünlerine uygulanması planlanan tarifeleri %32’den %19’a düşürmeyi taahhüt etmişti. Eski Başkan Donald Trump bu anlaşmayı “otomotivden teknolojiye, çiftçilerden üreticilere kadar ABD için büyük bir zafer” olarak nitelendirmişti.
Ancak ABD tarafına göre Jakarta, bazı bağlayıcı yükümlülükleri kabul edemeyeceğini bildirerek metnin yeniden çerçevelenmesini istiyor. ABD’li yetkililer bunun, Washington’un Malezya ve Kamboçya ile yeni yaptığı anlaşmalardan daha zayıf bir sonuç doğurmasından endişe ediyor.
Financial Times’ın haberine göre ABD, Endonezya’nın tarife dışı engellerin kaldırılması ve dijital ticaret konularındaki taahhütlerde “geri adım attığını” değerlendiriyor.
USTR’dan konuya ilişkin hemen bir yorum gelmezken, ABD Hazine Bakanı Scott Bessent geçen hafta, Endonezya’nın anlaşma sürecinde “biraz isteksiz davrandığını” söylemişti. Buna karşılık Malezya’nın binlerce tarife satırını kaldırarak ticaret akışını belirgin şekilde iyileştirdiği vurgulandı.
