İsveç’in avro bölgesine katılımı yeniden tartışma konusu oldu. İsveç Serbest Girişim Vakfı tarafından yayımlanan bağımsız rapor, küresel belirsizliklerin arttığı bir dönemde ekonomik kazanımların olası riskleri aştığını belirterek ülkenin euroyu benimsemesi gerektiğini savunuyor.
1995’te AB’ye katılan İsveç, 2003’te yapılan referandumda euro kullanımını yüzde 56’ya 42 ile reddetmişti. Rapora katkı sunan Stockholm Üniversitesi Uluslararası Ekonomi Profesörü Emeritus Lars Calmfors, bugün koşulların değiştiğini vurguladı: “Euroya geçiş için gerekçeler zamanla güçlendi. İsveç euroyu kabul etmelidir.”
Rapor, euro üyeliğinin sınır ötesi ticareti ve yabancı yatırımları artıracağına, ayrıca İsveç’in AB sermaye piyasalarının şekillenmesinde daha güçlü bir söz hakkı elde edeceğine dikkat çekiyor. Bulgaristan’ın ocak ayı itibarıyla euroya geçmeye hazırlanmasıyla, ortak para birimini kullanan ülke sayısı 21’e çıkacak.
Raporda, euro bölgesindeki yüksek kamu borçlarının İsveç açısından mali risk oluşturabileceği uyarısı da yer alıyor. Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin ardından İsveç’in NATO’ya katılması ve AB içinde daha derin entegrasyona verilen önemin artması ise euro tartışmalarını yeniden canlandıran unsurlar arasında.
Ancak kamuoyu hâlâ ikna olmuş değil. İstatistik ajansının mayıs ayı anketine göre İsveçlilerin sadece yüzde 32’si euroyu desteklerken yüzde 49,5’i karşı çıkıyor. Siyasi cephede de tablo karışık. Koalisyonun en büyük partisi Moderatlar yeni bir incelemeye sıcak baksa da üyeliğin yakın olmadığı görüşünde. Hristiyan Demokratlar kararsız, üçlü koalisyonda euroya net destek veren tek parti ise Liberaller. Sağ bloktaki en büyük parti olan İsveç Demokratları ise karşı: “Kendi para politikamız üzerindeki kontrolü korumalıyız,” açıklamasını yaptı.
Ana muhalefet Sosyal Demokratlar da konunun 2003 referandumuyla zaten sonuçlandığını belirterek “kararı gözden geçirmek için bir neden görmediklerini” açıkladı.
Euro tartışmaları, 2026 Eylül’ündeki genel seçimlerde önemli bir konu başlığı olmasa da, son raporla birlikte İsveç’in ortak para birimine bakışı yeniden masaya yatırılmış durumda.
